Trong tháng 7 năm 2023, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) tối cao ban hành Thông báo rút kinh nghiệm số 141/TB–VKSTC ngày 06/7/2023, rút kinh nghiệm về kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính; thông qua công tác kiểm sát giải quyết vụ án kinh doanh thương mại, VKSND tỉnh An Giang ban hành Thông báo rút kinh nghiệm số 942/TB–VKS ngày 19/7/2023.
Phòng 10, VKSND tỉnh xin giới thiệu 02 Thông báo rút kinh nghiệm, để VKSND hai cấp trong tỉnh cùng nghiên cứu, rút kinh nghiệm, góp phần nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc thụ lý, giải quyết vụ án hành chính, kinh doanh thương mại.
I. Vụ án kinh doanh thương mại về “Tranh chấp hợp đồng tín dụng”
Giữa nguyên đơn: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn – Hà Nội. Địa chỉ: Số 77, phố Trần Hưng Đạo, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Bị đơn: Ông Võ Hồng Của, sinh năm 1972 và bà Nguyễn Thị Hồng Điệp, sinh năm 1971; cùng cư trú: Số 211, ấp Thị 1, thị trấn Chợ Mới, huyện Chợ Mới, tỉnh An Giang.
1. Nội dung vụ án: Ngày 04/01/2021, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn – Hà Nội (gọi tắt là Ngân hàng SHB) và vợ chồng ông, bà Võ Hồng Của, Nguyễn Thị Hồng Điệp ký kết Hợp đồng cấp hạn mức vay vốn số 0001/2021/HĐHM–CN/SHB.132200, số tiền vay 7.000.000.000 đồng (bảy tỷ đồng), lãi suất trong hạn là 11,05%/năm, lãi suất quá hạn 150% lãi suất trong hạn, thời hạn vay 12 tháng, mục đích vay bổ sung vốn kinh doanh mua bán xe cũ; nghĩa vụ bảo đảm thế chấp quyền sử dụng đất giấy chứng nhận số CH03617, diện tích 606.5m2 đất thương mại, dịch vụ, thửa số 340, tờ bản đồ số 8, do Ủy ban nhân dân huyện Chợ Mới cấp ngày 30/12/2020 đứng tên Võ Hồng Của. Quá trình thực hiện hợp đồng, ông Của, bà Điệp đã đóng lãi được 04 tháng, tổng số tiền 239.002.714 đồng; sau đó, không thực hiện nghĩa vụ trả nợ, nên Ngân hàng SHB khởi kiện, yêu cầu ông Của, bà Điệp trả nợ gốc 7.000.000.000 đồng và lãi suất phát sinh.
2. Quá trình giải quyết vụ án:
– Bản án số 02/2022/KDTM–ST ngày 17/6/2022 của Tòa án nhân dân huyện Chợ Mới, tuyên xử: Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn Ngân hàng SHB. Buộc ông Võ Hồng Của, bà Nguyễn Thị Hồng Điệp có nghĩa vụ trả cho Ngân hàng SHB số tiền 8.182.761.136 đồng (vốn gốc 7.000.000.000 đồng, lãi trong hạn 81.081.758 đồng, lãi quá hạn là 1.101.679.378 đồng). Kể từ ngày 18/6/2022, ông Của, bà Điệp còn phải tiếp tục chịu khoản tiền lãi quá hạn của số tiền nợ gốc chưa thanh toán, theo mức lãi suất mà các bên thỏa thuận trong hợp đồng cho đến khi thanh toán xong khoản nợ gốc. Trường hợp Hợp đồng hạn mức tín dụng, các bên có thể thỏa thuận về việc điều chỉnh lãi suất cho vay theo từng thời kỳ của Ngân hàng, phải tiếp tục thanh toán cho Ngân hàng cho vay theo quyết định của Tòa án cũng sẽ được điều chỉnh phù hợp với điều chỉnh lãi suất của Ngân hàng cho vay. Trường hợp ông Của, bà Điệp không thực hiện nghĩa vụ trả nợ, thì Ngân hàng SHB có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý tài sản thế chấp, để thu hồi nợ, theo Hợp đồng thế chấp số 0001/2021/HĐTC–CN/SHB.132200, số công chứng 10 ngày 04/01/2021 bằng bất động sản của bên thứ ba. Bản án còn tuyên về án phí và quyền kháng cáo của đương sự.
* Quan điểm giải quyết vụ án của VKSND huyện Chợ Mới: Đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn Ngân hàng SHB.
– Bản án số 11/2023/KDTM–PT ngày 13/6/2023 của Tòa án nhân dân tỉnh An Giang, phúc xử: Hủy toàn bộ Bản án sơ thẩm số 02/2022/KDTM–ST ngày 17/6/2022 của Tòa án nhân dân huyện Chợ Mới, do vi phạm về tố tụng; giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân huyện Chợ Mới giải quyết lại vụ án theo thủ tục chung.
3. Những vấn đề cần rút kinh nghiệm:
– Theo Hợp đồng thuê đất số 01/HĐTĐ ngày 01/01/2021, có xác nhận của Ủy ban nhân dân xã Long Điền B, huyện Chợ Mới, giữa bên cho thuê là ông Võ Hồng Của, bên thuê đất là ông Dương Chí Thanh (phần đất diện tích 606.5m2, thửa số 340, tờ bản đồ số 8); thời hạn thuê 50 năm, kể từ ngày 18/9/2020 đến ngày 18/9/2070, giá thuê 4.280.000.000 đồng/50 năm.
Tuy nhiên mặc dù giai đoạn sơ thẩm, Tòa án nhân dân huyện Chợ Mới có tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ, Biên bản lập ngày 16/3/2022, có sự tham gia của Tòa án, đại diện Ủy ban nhân dân thị trấn Chợ Mới, đại diện nguyên đơn ông Võ Thanh Tùng, bị đơn ông Võ Hồng Của có mặt chứng kiến, nhưng nội dung biên bản thể hiện không rõ ràng, tài sản là công trình vật kiến trúc của ai, chỉ ghi nhận trên đất có một công trình đang xây dựng chưa hoàn thiện, mống bê tông cốt thép, khung cột sàn bê tông cốt thép (chưa xây vách), hiện trạng công trình đang xây dựng 4 tầng giai đoạn xây dựng thô sơ, chưa hoàn thiện. Tại phiên tòa sơ thẩm, không làm rõ phần diện tích thửa đất số 340, tờ bản đồ số 8, diện tích 606.5m2 mà ông Của, bà Điệp thế chấp cho Ngân hàng hiện do ai đang quản lý, sử dụng, có cho người khác thuê hay không.
Theo biên bản xem xét, thẩm định tại chỗ ngày 15/02/2023, do Tòa án cấp phúc thẩm thu thập, ghi nhận hiện trạng phần đất thửa số 340, tờ bản đồ số 8, diện tích 606.5m2, do ông Của, bà Điệp thế chấp cho Ngân hàng SHB có công trình, vật kiến trúc kết cấu bê tông cốt thép, lên 3 lầu, diện tích chiều ngang 20.19m, chiều dài 31.94m, tổng diện tích là 664m2 (trong đó có 606.5m2 đã thế chấp Ngân hàng SHB; còn lại diện tích 57.5m2 là phần diện tích đất không thế chấp) của ông Dương Chí Thanh xây dựng để đầu tư, cho thuê hoặc bán cho người khác, sử dụng kinh doanh những mặt hàng thương mại, dịch vụ.
Tại biên bản làm việc ngày 15/02/2023, ông Dương Chí Thanh yêu cầu tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vụ án.
Nhận thấy, việc Tòa án cấp sơ thẩm mặc dù có tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ, nhưng không xác định rõ ràng, cụ thể phần tài sản vật kiến trúc, công trình bê tông cốt thép đang xây dựng trên phần đất mà ông Của, bà Điệp thế chấp Ngân hàng là của ai; đồng thời, không đưa ông Dương Chí Thanh tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vụ án là vi phạm nghiêm trọng tố tụng, quy định tại khoản 4 Điều 68, Điều 70, Điều 73 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của ông Thanh (là người thuê đất ông Của ngày 18/9/2020 và tiến hành xây dựng công trình; ngày 04/01/2021 ông Của đem giấy CNQSDĐ nêu trên thế chấp tại Ngân hàng).
II. Thông báo rút kinh nghiệm số 141/TB-VKSTC ngày 06/7/2023: Đã đăng tải trong Hệ thống phần mềm dữ liệu dùng chung và Hệ thống Mail ngành.
VKSND tỉnh An Giang yêu cầu VKSND hai cấp trong tỉnh thực hiện đầy đủ trách nhiệm, nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, phát huy hơn nữa vai trò trong quá trình giải quyết các vụ án hành chính, kinh doanh thương mại.
Thùy An
Nguồn tin: Phòng 10 (H)
