Qua công tác kiểm sát việc thụ lý, giải quyết các vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng góp hụi”, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Long Xuyên nhận thấy: Từ ngày 01 tháng 12 năm 2023 đến ngày 15 tháng 6 năm 2024, Tòa án nhân dân thành phố Long Xuyên thụ lý 22 vụ án tranh chấp hợp đồng góp hụi, đã giải quyết 17 vụ, trong đó có 04 vụ do cùng một người làm chủ hụi và có nơi cư trú tại phường Mỹ Quý, thành phố Long Xuyên.

Nguyên nhân phát sinh tranh chấp do hiểu biết, chấp hành quy định pháp luật của chủ hụi và hụi viên còn nhiều hạn chế. Chủ hụi tổ chức chơi nhiều dây hụi cùng một lúc với số tiền lớn nhưng không thông báo cho chính quyền địa phương nơi cư trú để quản lý theo dõi.

Trong 04 vụ án dân sự nêu trên, chủ hụi phải thông báo bằng văn bản cho Ủy ban nhân dân phường Mỹ Quý nơi chủ hụi cư trú về việc tổ chức dây hụi theo khoản 1 Điều 14 Nghị định số 19/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ nhưng chủ hụi không thực hiện. Việc thỏa thuận hình thức, nội dung, ghi sổ hụi không tuân theo quy định tại Điều 7,Điều 8, Điều 12 Nghị định 19/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ. Bên cạnh đó, vai trò quản lý nhà nước trong lĩnh vực này của Ủy ban nhân dân phường chưa được quan tâm như: Công tác tiếp nhận, thống kê thông tin về hụi trên địa bàn phường; chưa kịp thời phản ánh dấu hiệu vi phạm pháp luật về hụi.

Trong các vụ án này thì hình thức thỏa thuận giữa chủ hụi và hụi viên về dây hụi có giao kết bằng văn bản nhưng không ghi rõ họ tên, số chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân, địa chỉ của hụi viên mà chỉ ghi tên hoặc bí danh, không có xác nhận của hụi viên hay chính quyền địa phương. Từ đó, làm cho việc xác minh, đánh giá chứng cứ của các cơ quan pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án gặp khó khăn; quyền lợi của hụi viên bị ảnh hưởng khi không cung cấp được chứng cứ. Việc không chấp hành các quy định pháp luật về hụi cũng là nguyên nhân làm phát sinh các vụ kiện về dân sự khác hoặc một số đối tượng lợi dụng việc tổ chức hụi để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, cho vay lãi nặng và các hành vi vi phạm pháp luật khác gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự tại địa phương.

Để phòng ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực về hụi, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Long Xuyên kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Mỹ Quý thực hiện một số nội dung sau đây:

-Phân công cán bộ, công chức của phường hướng dẫn chủ hụi và hụi viên thực hiện đúng quy định của pháp luật khi tham gia vào quan hệ dân sự này theo đúng quy định tại Nghị định 19/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ.

– Tổ chức tuyên truyền, phổ biến Nghị định 19/2019/NĐ-CP ngày 19 tháng 02 năm 2019 của Chính phủ cho người dân trên địa bàn phường; tiếp nhận, thống kê thông tin về hụi theo quy định tại Điều 14 của Nghị định này và kịp thời phản ánh dấu hiệu vi phạm pháp luật về hụi với cơ quan Công an có thẩm quyền.

– Chỉ đạo Công an phường tiếp nhận, xác minh và chuyển cho Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Long Xuyên các vụ việc có dấu hiệu tội phạm liên quan đến hụi.

Phan Hưng – VKSND TP Long Xuyên (Q)