Qua nghiên cứu 2 bài viết của tác giả Nhựt Giang, Quốc Toản về quan điểm trong việc phải trừ thời gian tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành án phạt tù khi cho bị cáo được hưởng án treo đăng trên trang điện tử của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh An Giang. Phòng 8, xin nêu lên một số vấn đề để cùng có nghiên cứu, trao đổi thêm.
Theo quan điểm của 02 tác giả thì Tòa án phải trừ thời gian đã tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành án phạt tù khi cho bị cáo hưởng án treo. Vì, khoản 1 Điều 38 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định:“Thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời hạn chấp hành án phạt tù…” và Mục 27 Tài liệu giải đáp về những khó khăn, vướng mắc trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự năm 2020 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao có hướng dẫn “…Tòa án không trừ thời hạn đã bị tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành hình phạt tù khi cho bị cáo hưởng án treo là vi phạm nghiêm trọng trong việc áp dụng Bộ luật Hình sự và Viện kiểm sát phải kháng nghị”.
Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 65 Bộ luật hình sự năm 2015 thì Án treo (là biện pháp miễn chấp hành án phạt tù có điều kiện…). Khi cho người phạm tội hưởng án treo, Tòa án phải ấn định thời gian thử thách bằng hai lần mức hình phạt tù, nhưng không được dưới 01 năm và không được quá 05 năm (Điều 4 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn về án treo).
Khoản 5 Điều 65 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định: “Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật Thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo”; Khoản 1 Điều 7 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15/5/2018 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn về án treo quy định: “1. Trường hợp người được hưởng án treo phạm tội mới trong thời gian thử thách thì Tòa án quyết định hình phạt đối với tội phạm mới và tổng hợp với hình phạt tù của bản án trước theo quy định tại Điều 55 và Điều 56 của Bộ luật Hình sự; nếu họ đã bị tạm giam, tạm giữ thì thời gian bị tạm giam, tạm giữ được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù…”
Trên cơ sở các quy định của Bộ luật hình sự năm 2015, Luật thi hành án hình sự năm 2019, hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP (thay thế NQ01/2013/NQ-HĐTP) không quy định việc trừ thời hạn tạm giữ, tạm giam khi cho bị cáo hưởng án treo;
Tài liệu giải đáp của Viện kiểm sát nhân dân tối cao (Mục 27) nêu việc áp dụng quy định Điều 38 Bộ luật hình sự năm 2015 (tù có thời hạn) để trừ thời gian tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành án phạt tù khi cho bị cáo được hưởng án treo (Điều 65) theo quan điểm phòng là chưa phù hợp, bởi vì người được hưởng án treo chỉ chấp hành thời gian thử thách không phải chấp hành án phạt tù nên không phải trừ thời hạn tạm giữ, tạm giam khi người phạm tội được cho hưởng án treo được quy định tại Điều 65 Bộ luật hình sự năm 2015 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; chỉ khi nào bị cáo phạm tội mới trong thời gian thử thách thì Tòa án sẽ quyết định hình phạt đối với tội phạm mới và tổng hợp hình phạt tù của bản án trước thì mới trừ thời gian tạm giữ, tạm giam vào thời hạn chấp hành án phạt tù.
Xin cùng trao đổi thêm.
Tác giả bài viết: Quốc Sĩ
Nguồn tin: Phòng 8 (Q)
