“Núi Côn Lôn được pha bằng máu
Đất Côn Lôn năm, sáu lớp xương người
Mỗi bước chân che lấp một cuộc đời
Mỗi tảng đá là một trời đau khổ
Nghĩa địa Hàng Dương vùi chôn bao số phận
Hết lớp này, lớp khác dập lên trên
Mặt phẳng lì không mô đất nhô lên
Không bia mộ và không tên, không tuổi…”
Nhằm phát huy truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Được sự thống nhất của Ban lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân huyện Châu Thành, trong 02 ngày 22 – 23/3/2025, Ban Chấp hành công đoàn tổ chức chuyến tham quan “du khảo về nguồn” tại huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, được biết đến là nơi giam giữ và lưu đày tù nhân lớn nhất Đông Dương trước năm 1975.
Tham quan Trại tù Phú Hải
Khi vừa đặt chân đến Côn Đảo, Đoàn tiến hành tìm hiểu Trại tù Phú Hải, nơi được thực dân Pháp xây dựng vào năm 1862 nhằm giam giữ và tra tấn các tù nhân chính trị. Dù phải chịu đựng sự đàn áp khắc nghiệt, các chiến sĩ tại trại tù vẫn kiên trì đấu tranh, không ngừng đòi cải thiện điều kiện sống và chế độ dành cho tù chính trị. Chính nơi đây đã hun đúc ý chí cách mạng, giúp nhiều người trưởng thành về tư tưởng và đường lối đấu tranh, trong đó có những lãnh đạo tiêu biểu như Tôn Đức Thắng, Nguyễn Văn Cừ, Phạm Văn Đồng, Lê Duẩn…
Mục đích chính của chuyến đi, Đoàn tiến hành đến viếng Nghĩa trang Hàng Dương – địa điểm linh thiêng, chứng kiến sự bi tráng, hào hùng trong thời kỳ đen tối của Côn Đảo. Chính tại đây, biết bao nhiêu chiến sĩ đã anh dũng chiến đấu trước đòn roi tra tấn dã man của địch để rồi ngã xuống. Nghĩa trang Hàng Dương là nơi chôn cất hàng vạn chiến sĩ cách mạng, nhân dân yêu nước thuộc nhiều thế hệ trong suốt thời kỳ thực dân Pháp chiếm đóng và sau này là Đế quốc Mỹ cùng quân đội Việt Nam Cộng hòa cầm quyền. Sau khi thắp hương, dâng vòng hoa tưởng niệm, Đoàn đã viếng mộ anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Võ Thị Sáu cùng hàng ngàn ngôi mộ có tên hoặc chưa xác định được danh tính đã mãi mãi nằm im trong lòng đất mẹ.
Đoàn tiến hành thắp hương viếng Nghĩa trang Hàng Dương
Đứng nghiêng mình trước hàng vạn anh linh các bậc tiền nhân, những anh hùng liệt sĩ và đồng bào yêu nước vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ Quốc đã vĩnh viễn nằm xuống. Đồng chí Lê Trung Chánh – Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân huyện Châu Thành, đại diện Đoàn bày tỏ tấm lòng biết ơn sâu nặng đối với bao đồng bào, đồng chí, chỉ bằng khối óc, trái tim và lòng dũng cảm đã hiên ngang đương đầu với gông cùm, xiềng xích, ngục tù và những ngón đòn tra tấn tàn khốc của kẻ thù cướp nước và bọn tay sai bán nước đã anh dũng hy sinh cho Tổ Quốc Việt Nam muôn đời sống mãi. Đứng trước hài cốt đã được xây thành mộ chí hoặc còn trong lòng đất của Nghĩa trang Hàng Dương. Viện Kiểm sát nhân dân huyện Châu Thành xin nguyện: “Sống, công tác, lao động và học tập để xứng đáng với truyền thống anh hùng, bất khuất, nhân hậu, thủy chung; cùng nhau đem hết tài năng và trí tuệ cống hiến cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Cùng toàn Đảng, toàn quân, toàn dân quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng văn minh”.
Lịch sử Việt Nam được viết nên từ những năm tháng đau thương của chiến tranh, với biết bao người đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc. Hình ảnh tại các Trại tù Côn Đảo và Nghĩa trang Hàng Dương là minh chứng rõ nét cho những mất mát và lòng kiên trung của các chiến sĩ cách mạng một cách thiết thực, không giáo điều, sách vở! Côn Đảo hôm nay đã không còn là “Địa ngục trần gian” mà trở thành một điểm du lịch tâm linh, Di tích lịch sử quốc gia chứng kiến những mất mát, đau thương nhưng rất đỗi tự hào để thế hệ sau cùng nhìn quá khứ, thấy diện mạo của cha ông mình thuở trước; đây là bài học về “Uống nước nhớ nguồn”, bài học vượt qua muôn vàn thử thách, bài học về phẩm chất cao đẹp của người chiến sĩ cộng sản.
Tạm biệt Côn Đảo! Những cảm xúc trải nghiệm đầy ý nghĩa sẽ luôn ở lại trong lòng và trong kí ức của mỗi công chức, người lao động Viện Kiểm sát nhân dân huyện Châu Thành. Hành trình du khảo không chỉ là một chuyến đi, mà còn là sự trải nghiệm, cơ hội khám phá và tận hưởng vẻ đẹp tự nhiên và con người xứ biển. Hơn hết, chuyến đi còn thắt chặt tình đoàn kết để tập thể đơn vị tiếp tục phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ trong năm 2025 và những năm tiếp theo.
Một số hình ảnh của chuỗi hoạt động
Thanh Tâm – VKSND huyện Châu Thành
